شماره IBAN چیست؟ معرفی IBAN و کاربرد آن (راهنمای کامل)

IBAN چیست؟ IBAN شماره حساب بانکی بین المللی با استاندارد جهانی است که برای شناسایی حساب‌های بانکی در سراسر جهان مورد استفاده قرار می‌گیرد. این شماره حساب برای سهولت انجام تراکنش‌های بین‌المللی طراحی شده و به بانک‌ها و موسسات مالی کمک می‌کند تا انتقال وجه بین‌المللی با دقت و سرعت بیشتری انجام شود. IBAN چیست؟ در ادامه، ساختار IBAN را در کشورهای مختلف توضیح خواهیم داد و روش‌های پیدا کردن شماره IBAN برای کاربران را مرحله‌به‌مرحله بیان می‌کنیم. در پایان نیز مزایای استفاده از این شناسه بانکی را مرور خواهیم کرد تا تصویر کاملی از اهمیت و کارکرد IBAN به دست آورید.

IBAN چیست؟

IBAN مخفف عبارت “International Bank Account Number”، شماره حساب بانکی بین‌‌المللی یا یک سیستم شماره گذاری منحصر به فرد است که برای شناسایی حساب‌های بانکی در تراکنش‌های بین‌المللی استفاده می‌شود. شماره IBAN یک استاندارد جهانی است که با یک قالب بین‌المللی به شناسایی حساب‌های بانکی از کشورهای مختلف کمک می‌کند و موجب ساده تر شدن روند انتقالات مالی می‌گردد. این شماره معمولاً شامل اطلاعاتی از جمله کشور، کد بانک و شماره حساب شخص یا شرکت است.

به بیان دیگر، پاسخ IBAN چیست را می‌توان اینگونه ارائه نمود: « “IBAN” یا شماره حساب بین‌المللی، یک سیستم استاندارد برای شناسایی حساب‌های بانکی در سطح بین‌المللی است. این شماره به صورت یک کد طولانی متشکل از حروف و اعداد شکل گرفته که برای انجام تراکنش‌های مالی بین‌المللی استفاده می‌شود. هدف اصلی “IBAN” کاهش خطاهای انسانی هنگام وارد کردن اطلاعات حساب بانکی است. با استفاده از این شماره، انتقال پول بین‌المللی به‌طور دقیق‌تر و سریع‌تر انجام می‌پذیرد. برای هر کشور یک کد خاص تعیین شده است که در ابتدای شماره IBAN می‌آید و سپس با کد بانک و شماره حساب تکمیل می‌شود. استفاده از این شمار در پرداخت‌های بین‌المللی ضروری است و بسیاری از بانک‌ها و خدمات پرداخت آنلاین از این استاندارد برای انجام تراکنش‌های خود استفاده می‌کنند.»

شماره IBAN از چه اجزایی تشکیل شده است؟

با توجه به تعریف ارائه شده اکنون سوال اینجاست که ساختار IBAN چیست که می‌تواند از خطای انسانی جلوگیری کند؟ به عبارتی این شماره چه اجزایی دارد که کار را برای سیستم مالی راحت‌تر می‌نماید؟ جزئیات ساختار این شماره به شرح زیر است:

۱. کد کشور

دو حرف اول IBAN نشان‌دهنده کشور صاحب حساب است. برای مثال:

• IR برای ایران
• DE برای آلمان
• FR برای فرانسه

این کد باعث می‌شود سیستم‌های بانکی با یک نگاه بدانند حساب متعلق به کدام کشور است.

۲. ارقام کنترل یا شماره چک

دو رقم بعدی نقش کنترلی دارند. این ارقام به سیستم‌های بانکی کمک می‌کنند تا معتبر بودن شماره IBAN را بررسی نمایند و از بروز اشتباه تایپی یا ثبت شماره نادرست جلوگیری شود.

۳. شناسه بانکی

معمولا بین ۴ تا ۷ رقم است که بانک مقصد را نشان می‌دهید؛ یعنی تعیین می‌کند که وجه باید به کدام بانک ارسال شود.

۴. شماره حساب داخلی

در این قسمت، شماره حساب بانکی فرد یا شرکت به صورت دقیق قرار می‌گیرد. در واقع آن بخش باقی مانده از IBAN متعلق به شماره حساب شخص در بانک مقصد است.

با توجه به این ساختار به راحتی می‌توان هر IBAN‌ را بررسی نمود و در صورت وجود اشتباه از آن مطلع شد.

کاربرد IBAN چیست؟

IBAN ابتدا برای تسهیل روند پرداخت‌های الکترونیکی بین بانک‌ها در سراسر اتحادیه اروپا برای یورو ایجاد شد و به مرور زمان در کل دنیا گسترش پیدا کرد. از جمله کاربردهای آن می‌توان موارد زیر هستند:

۱. انتقال وجه بین‌المللی

IBAN برای انتقال پول از یک کشور به کشور دیگر استفاده می‌شود. با داشتن شماره IBAN، نیازی به وارد کردن اطلاعات پیچیده دیگر مثل شماره حساب یا کد شعبه نیست و تمام اطلاعات لازم برای شناسایی حساب به صورت یکپارچه در IBAN وجود دارد. برای مثال جهت نقد کردن درآمد ارزی با کمک سیستم بانکی باید از این شماره استفاده کنید.

۲. جلوگیری از خطای بانکی

ارقام کنترلی موجود در IBAN به‌صورت خودکار توسط سامانه‌های بانکی بررسی می‌شوند. این موضوع احتمال اشتباه انسانی را کاهش می‌دهد و امنیت انتقال پول را افزایش می‌دهد. به عبارتی استفاده از IBAN به کاهش اشتباهات در وارد کردن شماره حساب‌ها کمک می‌کند و به راحتی می‌توان از صحت اطلاعات اطمینان حاصل کرد.

۳. تسریع عملیات بانکی

به دلیل استاندارد بودن فرمت IBAN، سیستم‌های بین‌المللی با سرعت بیشتری شماره حساب‌ها را پردازش می‌کنند؛ در نتیجه تراکنش‌ها سریع‌تر انجام می‌شود.

۴. ضروری برای دریافت دستمزد یا حواله خارجی

بسیاری از دانشگاه‌ها، شرکت‌های بین‌المللی و پلتفرم‌های پرداخت برای واریز حقوق یا کمک‌هزینه، الزاماً IBAN می‌خواهند.

۵. استانداردسازی جهانی

IBAN به عنوان یک استاندارد جهانی شناخته می ‌شود و در اکثر کشورها قابل استفاده است. این شماره حساب به بانک‌ ها و موسسات مالی اجازه می ‌دهد که اطلاعات دقیقی از حساب‌ ها را به ‌طور یکسان و بین ‌المللی ارائه دهند.

تفاوت IBAN با شماره حساب و شماره کارت

تفاوت IBAN با شماره حساب و شماره کارت به شرح زیر است:

• شماره حساب: شماره حساب تنها برای تراکنش‌های داخلی یک کشور طراحی شده است و معمولاً در معاملات داخلی استفاده می‌شود.
• شماره کارت: شماره کارت معمولاً برای تراکنش‌های خرد و خریدهای روزمره استفاده می‌شود و در انتقالات بین‌المللی کاربرد ندارد.
• IBAN: برخلاف شماره کارت و حساب، IBAN برای تراکنش‌های بین‌المللی استفاده می‌شود و اطلاعات دقیق‌تری از جمله کشور، بانک و شماره حساب را به ‌طور یکپارچه در خود جای داده است.

به بیان ساده‌تر اصلی‌ترین تفاوتی که شماره حساب و کارت با IBAN دارند در نوع استفاده و تراکنش است.

تفاوت SWIFT با IBAN چیست

SWIFT یک سیستم پیام‌رسانی بین‌المللی است که توسط بانک‌ها برای ارسال اطلاعات و دستور پرداخت‌ها استفاده می‌شود. در حالی که IBAN برای شناسایی حساب‌های بانکی است، SWIFT برای شناسایی موسسات مالی به کار می ‌رود. به عبارت ساده‌تر، IBAN برای شناسایی حساب‌های بانکی است و از آن در تراکنش‌های بین‌ المللی استفاده می‌شود. در مقابل SWIFT برای شناسایی موسسات مالی و ارسال اطلاعات مربوط به پرداخت‌ها کاربرد دارد.

سوئیفت چیست؟

ساختار IBAN در کشورهای مختلف

بخش اصلی IBAN شامل اطلاعات بانک، شعبه و شماره حساب واقعی فرد است. این بخش ممکن است در هر کشور طول متفاوتی داشته باشد؛ اما تحت استاندارد بین‌المللی ISO 13616 است. برای مثال در ایران، IBAN معمولاً با عبارت IR شروع می‌شود و پس از آن ۲۴ رقم قرار می‌گیرد که مجموعاً ۲۶ کاراکتر را تشکیل می‌دهد. در کشور آلمان ۲۲ کاراکتر، در هلند ۱۸ کاراکتر و… که این تفاوت صرفا برای شماره حساب شخص است. در واقع ساختار IBAN به صورت جهانی بوده و در همه کشورها یکسان است و صرفا طول شماره حساب افراد در سیستم بانکی هر کشوری متفاوت است.

چگونه شماره IBAN را پیدا کنیم؟

منظور از IBAN در سیستم بانکی ایران همان شماره شبا است که به راحتی در اختیار کاربران قرار دارد. به عبارتی شما می‌توانید IBAN خود را از روی کارت‌های بانکی، رسید انجام تراکنش‌های حضوری، همراه بانک، اینترنت بانک یا حتی مراجعه حضوری و پرسش از شعبه به دست آورید. ضمن اینکه امکان یافتن شماره شبا هیا همان IBAN از طریق داشتن شماره حساب یا کارت به صورت اینترنتی نیز وجود دارد.

جمع‌بندی؛ IBAN چیست و چه کاربردی دارد؟

IBAN یک کد بین‌المللی استاندارد است که اطلاعات شماره حساب، شناسه بانک و کد کشور را در قالبی واحد ارائه می‌دهد. این استاندارد باعث افزایش امنیت، سرعت و دقت تراکنش‌های بین‌المللی می‌شود. چرا که از روی ساختار آن به راحتی می‌توان کشور و بانک مقصد را تعیین نمود و به راحتی تراکنش را انجام داد. در سیستم بانکی ایران، IBAN در واقع همان شماره شبا است که برای انجام تراکنش‌های مالی در مبالغ بالاتر مورد استفاه قرار می‌گیرد. نظر شما درباره IBAN چیست و آيا تاکنون ناچار به استفاده از آن در تراکنش بین‌المللی شده‌اید؟ پاسخ خود را در بخش نظرات با ما به اشتراک بگذارید.