محدودیتهای جدید بانک مرکزی بر تتر: چه تغییری در خرید، فروش و نگهداری USDT ایجاد شده؟
در دنیای پرتلاطم بازارهای مالی، رمزارزها به عنوان ابزاری نوین برای معاملات بینالمللی، نقش کلیدی ایفا میکنند. تتر (USDT)، به عنوان یکی از محبوبترین استیبلکوینها که ارزش آن به دلار آمریکا وابسته است، در ایران به ویژه برای دور زدن تحریمها و تسهیل پرداختهای ارزی، کاربرد گستردهای پیدا کرده است. اما با مصوبه اخیر بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، این ابزار مالی با محدودیتهای جدیدی روبرو شده است. در این مقاله خبری، به بررسی جزئیات محدودیت تتر، دلایل پشت آن، تأثیرات بر کاربران ایرانی و راهحلهای جایگزین میپردازیم. این تغییرات که از اواخر شهریور ۱۴۰۴ (سپتامبر ۲۰۲۵) اعلام شد، میتواند بازار رمزارزهای ایران را به طور جدی تحت تأثیر قرار دهد.
جزئیات مصوبه بانک مرکزی: سقفهای دقیق خرید و نگهداری
بر اساس تصمیم هیئت عالی بانک مرکزی، هر فرد حقیقی یا حقوقی در ایران تنها مجاز است سالانه حداکثر ۵۰۰۰ دلار استیبلکوین، از جمله تتر، خریداری کند. همچنین، سقف نگهداری مجموع رمزارزهای پایه ثابت (استیبلکوینها) برای هر کاربر، معادل ۱۰,۰۰۰ دلار یا معادل ارزی آن تعیین شده است. این محدودیت تتر، بر اساس کد شناسه ملی یکتا (برای اشخاص حقوقی) یا کد ملی (برای اشخاص حقیقی) اعمال میشود و شامل تمام صرافیهای مجاز رمزارزی میگردد.
بانک مرکزی برای اجرای این مصوبه، یک ماه فرصت (تا پایان مهر ۱۴۰۴) به کاربران داده است تا موجودیهای مازاد خود را تنظیم کنند. صرافیهای رمزارزی موظف هستند موجودی کاربران را رصد کرده و گزارشهای دورهای به بانک مرکزی ارائه دهند. تخلف از این مقررات میتواند منجر به مسدودسازی حسابها یا جریمههای مالی شود. این تصمیم در حالی اعلام شد که حجم معاملات تتر در ایران، طبق آمارهای غیررسمی، به میلیاردها دلار در سال میرسد و تتر به عنوان پلی برای نقد کردن درآمدهای دلاری فریلنسرها و صادرکنندگان عمل میکند.
دلایل بانک مرکزی برای اعمال محدودیت تتر: کنترل خروج سرمایه و ثبات ارزی
بانک مرکزی در بیانیه رسمی خود، این محدودیت تتر را بخشی از “مقرراتگذاری جامع بازار رمزارزها” توصیف کرده است. دلایل اصلی عبارتند از:
جلوگیری از خروج سرمایه: تتر به عنوان ابزاری برای انتقال آسان ارز به خارج از کشور، در سالهای اخیر مورد سوءاستفاده قرار گرفته و حجم قابل توجهی از سرمایههای ملی را خارج کرده است. با توجه به تحریمهای بینالمللی، بانک مرکزی میخواهد جریانهای ارزی را کنترل کند تا ثبات ریال حفظ شود.
کاهش ریسکهای مالی: استیبلکوینها مانند تتر، علیرغم ثبات ظاهری، در برابر نوسانات جهانی آسیبپذیر هستند. بانک مرکزی به دنبال کاهش وابستگی اقتصاد ایران به رمزارزهای خارجی است و ترجیح میدهد معاملات ارزی از طریق کانالهای رسمی (مانند سامانه نیما) انجام شود.
هماهنگی با مقررات جهانی: این مصوبه الهامگرفته از رویکردهای بینالمللی مانند مقررات اتحادیه اروپا (MiCA) است که بر شفافیت و محدودیت حجم معاملات تمرکز دارد. در ایران، این اقدام بخشی از برنامه “اقتصاد مقاومتی” برای مقابله با دور زدن تحریمها از طریق رمزارزها محسوب میشود.
کارشناسان اقتصادی مانند دکتر محمدعلی دهقاندهنوی، رئیس سابق سازمان بورس، این محدودیت را “گامی ضروری برای تنظیم بازار” میدانند، اما هشدار میدهند که اجرای نادرست آن میتواند به بازار سیاه رمزارزها دامن بزند.
واکنش بازار و کاربران: نگرانیها و انتقادها
مصوبه بانک مرکزی بلافاصله با واکنش منفی فعالان بازار رمزارز روبرو شد. در شبکههای اجتماعی و فرومهای تخصصی کاربران از “خفه کردن نوآوری” و “محدود کردن دسترسی به ابزارهای مالی مدرن” انتقاد کردهاند. یک فریلنسر وب در تهران میگوید: “من ماهانه ۲۰۰۰ دلار درآمد دلاری دارم که با تتر نقد میکنم. حالا با این سقف، مجبورم به روشهای پرریسکتر روی بیاورم.”
از نظر آماری، حجم معاملات تتر در صرافیهای ایرانی مانند نوبیتکس و والکس در هفته اول پس از اعلام مصوبه، بیش از ۳۰% کاهش یافت. انجمن بلاکچین ایران در بیانیهای رسمی، درخواست تجدیدنظر کرده و پیشنهاد داده که سقفها بر اساس سطح درآمد کاربران تنظیم شود. همچنین، برخی کارشناسان پیشبینی میکنند که این محدودیت تتر، به افزایش استفاده از رمزارزهای غیراستیبل (مانند بیتکوین) منجر شود، که ریسک نوسانات بیشتری دارد.
در سطح جهانی، تتر با حجم گردش ۱۲۰ میلیارد دلاری، همچنان غول استیبلکوینهاست، اما در ایران، این مصوبه میتواند سهم بازار آن را از ۷۰% به کمتر از ۵۰% برساند. کاربران حقوقی مانند شرکتهای صادراتی، که اغلب بیش از ۱۰,۰۰۰ دلار تتر نگهداری میکنند، بیشترین آسیب را میبینند و در حال جستجوی راهحلهای جایگزین هستند.
محدودیت تتر؛ تأثیرات اقتصادی و اجتماعی بر کاربران ایرانی
این محدودیتها فراتر از بازار رمزارزها، بر اقتصاد کلان ایران تأثیر میگذارد. فریلنسرها و متخصصان IT که بیش از ۵۰% درآمد ارزی کشور را تأمین میکنند، حالا با چالش نقد کردن درآمدهایشان روبرو هستند. طبق گزارش مرکز آمار ایران، بیش از ۵۰۰,۰۰۰ فریلنسر در پلتفرمهایی مانند Upwork و Fiverr فعالند و تتر ابزار اصلی آنهاست.
از سوی دیگر، صرافیهای رمزارزی ایرانی ممکن است با کاهش حجم معاملات، درآمدهایشان را از دست بدهند و به سمت خدمات غیررسمی گرایش پیدا کنند. این امر میتواند بازار سیاه را تقویت کرده و ریسکهای امنیتی مانند هک و کلاهبرداری را افزایش دهد. در حوزه اجتماعی، محدودیت تتر میتواند مهاجرت متخصصان را تسریع کند، زیرا دسترسی به ابزارهای مالی جهانی محدود میشود.
بانک مرکزی ادعا میکند که این مصوبه “حمایت از حقوق کاربران” است و صرافیها را ملزم به ارائه گزارشهای شفاف میکند، اما منتقدان میگویند بدون زیرساختهای جایگزین، این اقدام بیشتر آسیبرسان است.
راهحلهای جایگزین: چگونه با محدودیتها کنار بیاییم؟
با وجود این چالشها، کاربران میتوانند از روشهای قانونی و امن برای مدیریت معاملات ارزی استفاده کنند. در سفیرپیمنت، به عنوان یک پلتفرم معتبر پرداخت ارزی، ما راهحلهایی ارائه میدهیم که با مقررات بانک مرکزی همخوانی دارد و ریسکها را به حداقل میرساند:
حوالههای ارزی مستقیم: به جای تتر، از حوالههای بانکی رسمی برای انتقال دلار استفاده کنید. ما نرخهای رقابتی (بر اساس بازار آزاد) و تحویل در ۲۴ ساعت ارائه میدهیم، بدون نیاز به نگهداری رمزارز.
پرداختهای واسطهای: برای خرید از سایتهای خارجی، خدمات پرداخت با کارت اعتباری مجازی ما را امتحان کنید. این روش محدودیت تتر را از بین میبرد، با قوانین بانک مرکزی همخوانی و امنیت بالایی دارد.
علاوه بر این، استفاده از استیبلکوینهای جایگزین مانند USDC (که ممکن است کمتر تحت تأثیر باشد) یا رمزارزهای بومی ایرانی (در صورت توسعه) گزینههای خوبی هستند. کارشناسان پیشنهاد میکنند کاربران موجودیهای خود را به حسابهای بانکی رسمی منتقل کنند تا از جریمهها در امان بمانند.
نگاهی به آینده: آیا محدودیت تتر موقتی است؟
بانک مرکزی اعلام کرده که این مصوبه “موقتی” است و بر اساس بازخورد بازار، ممکن است تعدیل شود. در ماههای آینده، احتمال صدور لایسنسهای جدید برای صرافیها و ایجاد سامانه ملی رمزارزها وجود دارد. با این حال، تا آن زمان، کاربران باید هوشیار باشند و از پلتفرمهای معتبر استفاده کنند.
در نهایت، محدودیت تتر ایجادشده توسط بانک مرکزی، هرچند چالشبرانگیز، میتواند فرصتی برای تنوعبخشی به ابزارهای مالی باشد. در سفیرپیمنت، ما متعهد به ارائه خدمات ایمن و کارآمد هستیم تا کاربران ایرانی در بازار جهانی عقب نمانند. برای اطلاعات بیشتر، با تیم پشتیبانی ما تماس بگیرید و از مشاوره رایگان بهره ببرید.
این مقاله بر اساس اخبار رسمی و تحلیلهای کارشناسی تهیه شده است. برای جزئیات بیشتر، به سایت بانک مرکزی مراجعه کنید.
